ПРАВІЛЫ ЎНУТРАНАГА ПРАЦОЎНАГА РАСПАРАДКУ
ДЛЯ РАБОТНІКАЎ
ДЗЯРЖАЎНАЙ УСТАНОВЫ АДУКАЦЫІ
“БРАДЗЕЦКАЯ СЯРЭДНЯЯ ШКОЛА БЯРЭЗІНСКАГА РАЁНА”
АГУЛЬНЫЯ ПАЛАЖЭННІ
Правілы ўнутранага працоўнага распарадаку – лакальны нарматыўны прававы акт, які ў адпаведнасці з Працоўным кодэксам Рэспублікі Беларусь, іншымі актамі заканадаўства рэгулюе працоўны распарадак у наймальніка, у тым ліку парадак прыёму і звальнення работнікаў, асноўныя абавязкі бакоў працоўнага дагавору, рэжым рабочага часу і часу адпачынку, віды заахвочванняў, якія прымяняюцца да работнікаў за працу і меры дысцыплінарных спагнанняў.
Сапраўдныя Правілы маюць мэтай забеспячэнне ўмоў працы, накіраваных на ўмацаванне працоўнай дысцыпліны, рацыянальнае выкарыстанне працоўнага часу, паляпшэнне якасці працы і павышэнне яе прадуктыўнасці.
Правілы распрацаваны ў адпаведнасці з заканадаўствам аб працы на аснове Тыпавых правіл унутранага працоўнага распарадку, зацверджаны дырэктарам установы адукацыі па ўзгадненні з прафсаюзным камітэтам пасля азнаямлення з імі калектыва работнікаў.
Наймальнік мае права патрабаваць, а работнікі абавязаны выконваць работу, якая абумоўлена працоўным дагаворам (кантрактам), службовымі абавязкамі і падпарадкоўвацца ўнутранаму працоўнаму распарадку.
Сапраўдныя Правілы ўнутранага працоўнага распарадку абавязковыя як для работнікаў, так і для наймальніка.
Правілы ўнутранага працоўнага распарадку размяшчаюцца наймальнікам на бачным для работнікаў месцы.
ПАРАДАК ПРЫЁМУ І ЗВАЛЬНЕННЯ РАБОТНІКАЎ
Прыём на работу, перавод і звальненне з работы ажыццяўляецца наймальнікам.
Пры заключэнні працоўнага дагавору (кантракту) наймальнік абавязаны запатрабаваць, а грамадзянін павінен прад'явіць наймальніку:
8.1. дакумент, які сведчыць асобу, дакументы вайсковага ўліку (для ваеннаабавязаных і асоб, якія належаць прызыву на вайсковую службу);
8.2. працоўную кніжку, за выключэннем работніка, які ўпершыню паступае на работу, і сумяшчальнікаў;
8.3. дакумент аб адукацыі і дакумент аб навучанні, якія пацвярджае наяўнасць права на выкананне дадзенай работы;
8.4. напраўленне на работу ў выпадку брані для асобных катэгорый работнікаў у адпаведнасці з заканадаўствам;
8.5. індывідуальную праграму рэабілітацыі інваліда (для інвалідаў);
8.6. страхавое пасведчанне, медыцынскую даведку аб стане здароўя, іншыя дакументы аб пацверджанні іншых акалічнасцяў, якія маюць адносіны да працы, калі іх прад'яўленне прадугледжана заканадаўчымі актамі;
8.7. маладыя спецыялісты, якія скончылі ўстановы прафесійна-тэхнічнай, сярэдняй спецыяльнай і вышэйшай адукацыі, прымаюцца на работу выключна пры наяўнасці напраўлення на работу ці даведкі пра самастойнае працаўладкаванне адпаведнай установы адукацыі.
Наймальнік мае права, а ў выпадках, якія ўстаноўлены заканадаўчымі актамі, абавязаны пры прыёме на работу грамадзяніна запрошваць характарыстыку з папярэдніх месцаў яго работы, якая выдаецца на працягу сямі дзён з дня атрымання запыту.
Прыём на работу без вышэй названых дакументаў не дапускаецца.
9.Забараняецца патрабаваць пры заключэнні працоўнага дагавору (кантракту) дакументы, не прадугледжаныя заканадаўствам.
Работнік мае права падаць наймальніку рэкамендацыйнае пісьмо і іншыя дакументы, якія характэрызуюць яго работу ў папярэдняга наймальніка.
Маладыя спецыялісты прымаюцца на работу на ўмовах працоўнага дагавору (кантракта), заключанага на пэўны тэрмін на поўную стаўку.
Прыём маладых спецыялістаў на работу на ўмовах часовай працоўнага дагавору (кантракту) можа ажыццяўляцца толькі з іх згоды не менш чым на два гады.
Пры прыёме работніка на работу або пры пераводзе яго ва ўстаноўленым парадку на іншую работу наймальнік абавязаны:
10.1. азнаёміць работніка пад подпіс з даручанай работай, умовамі і аплатай працы, растлумачыць яго правы і абавязкі;
10.2. азнаёміць работніка пад подпіс з Калектыўным дагаворам, пагадненнем, Правіламі ўнутранага працоўнага распарадку, службовай (рабочай) інструкцыяй, іншымі лакальнымі прававымі дакументамі, якія рэгламентуюць унутраны працоўны распарадак;
10.2. правесці ўводны інструктаж (пры прыёме на работу), пярвічны інструктаж па ахове працы з афармленнем у журналах ўстаноўленага ўзору;
10.3. заключыць працоўны дагавор (кантракт) у пісьмовай форме, аформіць заключэнне працоўнага дагавору (кантракта) загадам і давесці да ведама работніка пад подпіс;
10.4. у адпаведнасці з устаноўленым парадкам завесці (запоўніць) на работніка працоўную кніжку.
Працоўны дагавор (кантракт) заключаецца ў пісьмовай форме, складаецца ў двух экзэмплярах і падпісваецца бакамі. Кожная старонка працоўнага дагавору і дадатак да яго нумаруюцца і падпісваюцца работнікам і наймальнікам або ўпаўнаважанай ім службовай асобай. Адзін экзэмпляр працоўнай дамовы перадаецца работніку, другі захоўваецца ў наймальніка.
Пры пераводзе на другую пастаянную работу (артыкул 30 Працоўнага кодэкса Рэспублікі Беларусь) з работнікам заключаецца працоўнага дагавору ў адпаведнасці з патрабаваннямі артыкулаў 18 і 19 Працоўнага кодэкса Рэспублікі Беларусь.
Працоўны дагавор (кантракт) па дамове бакоў можа быць складзена з умовай папярэдняга выпрабавання. Тэрмін папярэдняга выпрабавання не павінен перавышаць трох месяцаў, не лічачы перыяду часовай непрацаздольнасці і іншых перыядаў, калі работнік адсутнічаў на рабоце. Умова папярэдняга выпрабавання павінна быць прадугледжана ў працоўнай дамове.
Папярэдняе выпрабаванне пры заключэнні працоўнага дагавору (кантракту) не ўстанаўліваецца для работніаў, якія не дасягнулі васямнаццаці гадоў, часовых і сезонных работнікаў, пры пераводзе на работу ў іншую мясцовасць да іншага наймальніка, інвалідаў, пры прыёме на работу па конкурсу, па выніках выбараў, маладых спецыялістаў па заканчэнні ўстаноў сярэдняй спецыяльнай і вышэйшай адукацыі, маладых работнікаў па заканчэнні ўстаноў прафесійна-тэхнічнай адукацыі, у іншых выпадках, прадугледжаных заканадаўствам.
Пачаткам дзеяння працоўнага дагавору (кантракту) з'яўляецца дзень пачатку работы, вызначаны паміж наймальнікам і работнікам.
Фактычнае дапушчэнне работніка да работы з'яўляецца пачаткам дзеяння працоўнага дагавору (кантракту) незалежна ад таго, ці быў прыём на работу аформлены належным чынам.
Фактычнае дапушчэнне работніка да работы ўпаўнаважанай службовай асобай наймальніка (спецыялістам аддзела кадраў) павінна быць пісьмова аформлена не пазней трох дзён пасля прад'яўлення патрабавання работніка і (ці) прафсаюза, зыходзячы з ўмоў, якія склаліся.
Заключэнне, змены умоў і прыпыненне працоўнага дагавору афармляецца загадам наймальніка і аб’яўляецца работніку пад подпіс.
Аб прыёме на работу, пераводах на іншую пастаянную работу, звальненні павінны быць унесены ў адпаведнасці з заканадаўствам запісы ў працоўную кніжку работніка, калі яе запаўненне абавязкова.
У выпадку вытворчай неабходнасці наймальнік мае права перавесці работніка на неабумоўленую працоўнай дамовай работу (па іншай прафесіі, спецыяльнасці, кваліфікацыі, пасадзе), а таксама на работу да іншага наймальніка.
Часовы перавод у сувязі з вытворчай неабходнасцю ажыццяўляецца без згоды работніка на тэрмін да аднаго месяца. Па дамове бакоў тэрмін такога пераводу можа быць павялічаны.
Часовы перавод у сувязі з вытворчай неабходнасцю ў іншую мясцовасць дапускаецца толькі са згоды работніка.
Вытворчай неабходнасцю прызнаецца неабходнасць для дадзенага наймальніка прадухілення катастрофы, вытворчай аварыі ці неадкладнага ўхілення іх наступстваў або наступстваў стыхійнага бедства, прадухілення няшчасных выпадкаў, прастою, знішчэння ці порчы маёмасці наймальніка або іншай маёмасці і ў іншых выключных выпадках, а таксама для замяшчэння адсутнага работніка. Пры гэтым работнік не можа быць пераведзены на працу, проціпаказаную яму па стане здароўя.
Пры часовым пераводзе ў сувязі з вытворчай неабходнасцю аплата працы праводзіцца па выкананай рабоце, але не ніжэй сярэдняга заробку па ранейшай рабоце.
Часовы перавод у сувязі з прастоем павінен праводзіцца з улікам прафесіі, спецыяльнасці, кваліфікацыі, пасады работніка на час прастою ў таго ж наймальніка і на тэрмін да аднаго месяца да іншага наймальніка, але ў той жа мясцовасці. Прастой - гэта часовая (тэрмінам не больш за шэсць месяцаў) адсутнасць працы па прычыне вытворчага і эканамічнага характару.
Падставы спынення працоўнага дагавору прадугледжаны арт. 35 ПК:
17.1. дагавор бакоў (арт. 37 ПК);
17.2. заканчэнне тэрміна працоўнага дагавору (п. 2, 3 арт. 17 ПК), акрамя выпадкаў, калі працоўныя адносіны фактычна працягваюцца і ніводзен з бакоў не запатрабаваў іх спынення;
17.3. скасаванне працоўнага дагавору па жаданні (арт. 40 ПК), ці па патрабаванні работніка (арт. 41 ПК), ці па ініцыятыве наймальніка (арт. 42 ПК);
17.4. перавод работніказ яго згоды да іншага наймальніка ці пераход на выбраную пасаду;
17.5. адмова работніка ад пераводу на працу ў іншую мясцовасць разам з наймальнікам; адмова ад працягу працы ў сувязі са зменай істотных умоў працы, а таксама адмова ад працягу працы ў сувязі са зменай уласніка маёмасці і рэарганізацыяй (зліццём, далучэннем, падзелам, вылучэннем, пераўтварэннем) арганізацыі;
17.6. акалічнасці, не якія залежаць ад волі бакоў (арт. 44 ПК);
17.7. скасаванне працоўнага дагавору з папярэднім выпрабаваннем (арт. 29 ПК).
Работнік мае права скасаваць працоўны дагавор, заключаную на нявызначаны тэрмін, папярэдзіўшы пра гэта наймальніка за адзін месяц.
Са згоды бакоў і ў выпадках, прадугледжаных у Калектыўным дагаворы, працоўны дагавор можа быць скасаваны да заканчэння тэрміна папярэджання.
Работнік мае права да заканчэння тэрміна папярэджання пісьмова адклікаць сваю заяву, калі на яго месца не запрошаны іншы работнік, якому ў адпаведнасці з заканадаўствам не можа быць адмоўлена ў заключэнні працоўнай дамовы.
Пры наяўнасці акалічнасцяў, якія выключаюць ці значна абцяжарваюць працяг працы (стан здароўя, пенсійны ўзрост, радыёактыўнае забруджванне тэрыторыі і інш.), а таксама ў выпадках парушэння наймальнікам заканадаўства аб працы, Калектыўнага дагавору (дагавору), працоўнай дамовы наймальнік абавязаны скасаваць працоўны дагавор ў тэрмін, паказаны ў заяве работніка.
Па заканчэнні тэрміна папярэджання работнік мае права спыніць работу. У апошні дзень работы наймальнік абавязаны выдаць работніку працоўную кніжку і правесці з ім канчатковы разлік.
Тэрміновы працоўны дагавор падлягае скасаванню датэрмінова па патрабаванні работніка ў выпадку яго хваробы ці інваліднасці (калі яны перашкаджаюць выкананню работы па працоўнай дамове), парушэння наймальнікам заканадаўства аб працы, калектыўнай ці працоўнага дагавору і па іншых уважлівых прычынах.
Скасаванне працоўнага дагавору па падставах, паказаных у п. 1-3 і 6 арт. 42 ПК, дапускаецца, калі немагчыма перавесці работніка, з яго згоды, на іншую працу (у тым ліку з перанавучаннем).
Пры гэтым не дапускаецца звальненне работніка ў перыяд часовай непрацаздольнасці (акрамя звальнення па п. 6 арт. 42 ПК) і ў перыяд знаходжання работніка ў адпачынку, за выключэннем выпадкаў ліквідацыі арганізацыі.
Пры скасаванні працоўнага дагавору (кантракту) у адпаведнасці з п. 1 арт. 42 ПК наймальнік абавязаны не менш чым за месяц да звальнення, калі больш працяглыя тэрміны не прадугледжаны калектыўнымдагаворам, пісьмова папярэдзіць работніка. Таксама яму неабходна апавясціць дзяржаўную службу занятасці пра хуткае вызваленне работніка з указаннем яго прафесіі, спецыяльнасці, кваліфікацыі і памеру аплаты працы.
Скасаванне працоўнага дагавору па ініцыятыве наймальніка (арт. 42 ПК, акрамя п. 2 і 7) праводзіцца пасля папярэдняга апавяшчэння прафсаюзнага камітэта не пазней чым за два тыдні.
З некаторымі катэгорыямі работнікаў пры пэўных умовах працоўны дагавор можа быць спынены па дадатковых падставах:
22.1. з работнікамі, непасрэдна абслугоўваючымі матэрыяльныя каштоўнасці і якія здзейснілі віноўныя дзеянні, калі гэтыя дзеянні з'яўляюцца падставай для страты даверу да іх з боку наймальніка (п. 3 арт. 47 ПК);
22.2. пры наяўнасці абставін, якія перашкаджаюць выконваць работы, звязаныя з выхаваўчымі функцыямі з работнікамі, а таксама з пастаянай работай з дзяцьмі (п. 7 ч.1 арт. 47 ПК);
22.3. у выпадку напраўлення работніка па пастанове суда ў лячэбна-працоўны прафілакторый (п. 4 арт.47 ПК).
Працоўны дагавор (кантракт) з папярэднім выпрабаваннем мае права скасаваць наймальнік і работнік:
23.1. да заканчэння тэрміна папярэдняга выпрабавання, папярэдзіўшы пра гэта іншы бок пісьмова за тры дня;
23.2. у дзень заканчэння тэрміна папярэдняга выпрабавання.
Калі да заканчэння тэрміна папярэдняга выпрабавання працоўны дагавор (кантракт) з работнікам не скасуюцца, то работнік лічыцца вытрымаўшым выпрабаванне і скасаванне з ім працоўнага дагавору (кантракта) дапускаецца толькі на агульных умовах.
У адпаведнасці з Дэкрэтам Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь ад 26 ліпеня 1999 г. № 29 “Аб дадатковых мерах па ўдасканаленні працоўных адносін, умацаванню працоўнай і выканальніцкай дысцыпліны” (далей - Дэкрэт), пастановай Савета Міністраў Рэспублікі Беларусь ад 25 верасня 1999 г. № 1476 “Аб зацвярджэнні палажэння аб парадаку і ўмовах заключэння кантрактаў наймальнікаў з работнікамі” і іншымі актамі заканадаўства пры прыёме работніка на работу, а таксама з работнікам, працоўны дагавор з якім быў складзены на нявызначаны тэрмін, можа быць складзены кантракт.
Работнік, з якім складзены працоўны дагавор на нявызначаны тэрмін, павінен быць пісьмова папярэджаны наймальнікам не пазней чым за адзін месяц да заключэння кантракту, што ў сувязі са зменай істотных умоў працы з ім будзе складзены кантракт.
Пры гэтым змена істотных умоў працы - заключэнне кантракту - ажыццяўляецца ў сувязі з абгрунтаванымі вытворчымі, арганізацыйнымі і эканамічнымі прычынамі. Прычыны пераводу на кантракт абгрунтоўваюцца персанальна для кожнага работніка і паказваюцца ў пісьмовым апавяшчэнні. Адначасова з апавяшчэннем наймальнік павінен уручыць работніку запоўнены праект кантракту, каб азнаёміць яго з умовамі работы і аплаты для прыняцця рашэння. Работнік мае права ўносіць прапановы аб унясенні змен і дадаткаў у праект кантракту.
Мінімальны тэрмін дзеяння кантракту - 1 (адзін) год, максімальны - 5 (пяць) гадоў.
У адпаведнасці з п.2.5 п.2 Дэкрэту ў кантракт павінны быць уключаны дадатковыя меры матэрыяльнага стымулявання працы, у тым ліку:
27.1 дача дадатковага заахвочвальнага адпачынку з захаваннем заработнай платы да пяці каляндарных дзён;
27.2 павышэнне тарыфнай стаўкі да 50 %.
У выпадку адмовы работніка падпісаць кантракт ён звальняецца па п. 5 арт. 35 ПК - адмова ад працягу працы ў сувязі са зменай істотных умоў працы з выплатай выходногапасобія ў памеры не меней двухтыднёвага сярэдняга заробку.
Пры адсутнасці доказаў, якія пацвярджаюць наяўнасць абгрунтаваных вытворчых, арганізацыйных ці эканамічных прычын для заключэння кантракту, звальненне работніка па п. 5 арт. 35 ПК з'яўляецца незаконным.
На ўсіх работнікаў (у тым ліку якія навучаюцца на дзённых аддзяленнях устаноў прафесійна-тэхнічнай, сярэдняй спецыяльнай і вышэйшай адукацыі), якія прапрацавалі звыш тыднёвага тэрміна, вядуцца працоўныя кніжкі ў парадку, устаноўленым заканадаўствам, калі работа ў гімназіі з'яўляецца для работніка асноўнай.
Запаўненне працоўнай кніжкі асобе, упершыню паступаючай на працу, ажыццяўляецца упаўнаважанай службовай асобай-спецыялістам аддзела кадраў- у прысутнасці работніка не пазней тыднёвага тэрміна з дня прыёму на работу.
Запіс у працоўную кніжку звестак аб працы па сумяшчальніцтве праводзіцца па жаданні работніка па месцы яго асноўнай працы на падставе даведкі, выдадзенай работніу па месцы працы па сумяшчальніцтве.
У працоўную кніжку ўносяцца звесткі аб работніку, выкананай ім рабоце, звесткі аб прысваенні кваліфікацыйнай катэгорыі, падрыхтоўцы, павышэнні кваліфікацыі і перападрыхтоўцы, аб ўзнагародах і заахвочваннях за поспехі ў працы, аб прызначэнні пенсіі.
Спагнанні (за выключэннем звальнення работніка ў якасці меры дысцыплінарнага спагнання) у працоўную кніжку не ўносяцца.
Падставай для занясення ў працоўную кніжку запісаў аб прыёме на работу, пераводзе на іншую пастаянную работу, звальненні, а таксама ўзнагароджаннях і заахвочваннях з'яўляецца загад наймальніка. Запіс, які дасканала адпавядае фармуліроўцы ў загадзе, уносіцца ў працоўную кніжку пасля выдання загада, але не пазней тыднёвага тэрміна, а пры звальненні - у дзень звальнення.
З кожным запісам, які ўносіцца ў працоўную кніжку (укладыш да яе), на падставе загада аб прыёме на работу, пераводахна іншую пастаянную работу, звальненні наймальнік абавязаны азнаёміць яе ўладальніка пад подпіс ў асабістай картцы формы Т-2, у якой таксама праводзіцца запіс, якая адпавядае запісу ў працоўнай кніжцы (укладышы да яе).
Звесткі аб рабоце на ўмовах няпоўнага працоўнага часу ўносяцца ў працоўную кніжку ў адпаведнасці з агульнымі патрабаваннямі, але без указання дадзенай умовы.
У працоўную кніжку работніка запіс аб прычыне звальнення павінны праводзіцца ў дакладнай адпаведнасці з фармуліроўкамі Працоўнага кодэкса.
Пры спыненні працоўнага дагавору па прычынах, з якімі заканадаўства звязвае прадастаўленне асобных льгот і пераваг, запіс аб звальненні ўносіцца ў працоўную кніжку з указаннем гэтых прычын.
У дзень звальнення наймальнік абавязаны выдаць работніку працоўную кніжку і правесці з ім канчатковы разлік.
Днём звальнення лічыцца апошні дзень працы. За затрымку выдачы працоўнай кніжкі па віне наймальніка работніку выплачваецца сярэдні заробак за ўвесь час вымушанага прагулу; дата звальнення пры гэтым змяняецца на дату дня выдачы працоўнай кніжкі.
Калі работнік адсутнічаў на працы ў дзень звальнення, то наймальнік у гэты ж дзень накіроўвае яму заказны ліст з апавяшчэннем пра неабходнасць атрымання працоўнай кніжкі. Перасыланне працоўнай кніжкі поштай з дастаўкай па паказаным адрасе дапускаецца толькі з пісьмовай згоды работніка.
У выпадку, калі работнік быў на працы, але адмовіўся атрымаць працоўную кніжку, наймальнік складае акт.
На кожнага педагагічнага работніка ўстановы адукацыі вядзецца асабовая справа, якая ўтрымоўвае: унутраны вопіс дакументаў асабовай справы; дадатак да асабовага лістка па ўліку кадраў; асабовы лісток па ўліку кадраў; аўтабіяграфію; копіі дакументаў аб адукацыі, павышэнні кваліфікацыі, перападрыхтоўцы; копію (выпіску) загада (распараджэння) аб прыёме на работу і іншыя дакументы.
Пасля звальнення работніка яго асабовая справа ва ўстаноўленым парадку перадаецца ў архіў.
АСНОЎНЫЯ АБАВЯЗКІ РАБОТНІКАЎ
Работнікі дзяржаўнай установы адукацыі “Брадзецкая сярэдняя школа Бярэзінскага раёна” абавязаны:
43.1.добрасумленна выконваць свае працоўныя абавязкі,у тым ліку выконваць устаноўленыя нормы працы;
43.2. выконваць працоўную дысцыпліну, працаваць сумленна, выконваць абавязкі, ускладзеныя на іх Статутам установы адукацыі, сапраўднымі Правіламі ўнутранага працоўнага распарадку, рэжымам работы ўстановы, Калектыўным дагаворам, службовымі інструкцыямі, выконваць пісьмовыя і вусновыя загады (распараджэнні) наймальніка, якія не супярэчаць заканадаўству і лакальным нарматыўным прававым актам;
43.3.у сваёй дзейнасці педагагічныя работнікі павінны кіравацца Правіламі педагагічных работнікаў, зацверджанымі загадам Міністэрства адукацыі Рэспублікі Беларусь №401 ад 10.06.2022:
рэалізоўваць дзяржаўную палітыку ў сферы адукацыі;
будаваць працу на аснове безумоўнай узаемнай павагі годнасці вучняў, іх законных прадстаўнікоў, калег;
добрасумленна і якасна выконваць прафесійныя абавязкі. Увесь час удасканальваць свой прафесіяналізм;
фарміраваць у вучняў духоўна-маральныя каштоўнасці,грамадзянскасць, патрыятызм, імкненне да здаровага ладу жыцця;
быць сумленнымі, шчырымі, справядлівымі і адкрытымі для зносін;
праяўляць добразычлівасць, ветлівасць і тактоўнасць, пазбягаць канфліктаў ва ўзаемаадносінах;
у межах заканадаўства захоўваць таямніцу асабіста даверанай інфармацыі;
спрыяць стварэнню пазітыўных узаемаадносін укалектыве вучняў і ў педагагічным калектыве;
выконваць этычныя прынцыпы і нормы ў медыяпрасторы;
знешнім выглядам, паводзінамі, культурай зносінадпавядаць статусу педагагічнага работніка.
43.4. строга выконваць устаноўленую працягласць працоўнага часу, усямерна імкнуцца да павышэння якасці і выніковасці выконваемай працы, праяўляць творчую ініцыятыву;
43.5.выконваць устаноўленыя адпаведнымі нарматыўнымі прававымі актамі (дакументамі) патрабаванні па ахове працы, карыстацца сродкамі індывідуальнай абароны;
43.6.не дапусаць дзеянняў, якія перашкаджаюць іншым работнікам выконваць іх працоўныя абавязкі;
43.7.беражна адносіцца да маёмасці наймальніка, рацыянальна яе выкарыстоўваць, прымаць меры для прадухілення пашкоджання; выконваць устаноўлены парадак захоўвання матэрыяльных каштоўнасцяў і дакументаў;
43.8.захоўваць дзяржаўную і службовую тайну, не выдаваць камерцыйную тайну наймальніка;
43.9.прымаць меры да неадкладнага ўхілення прычын і ўмоў, якія перашкаджаюць звычайнаму выкананню работ (аварыя, прастой і інш.), і неадкладна паведамляць пра гэта наймальніку;
43.10. утрымоўваць абсталяванне і прыстасаванні ў спраўным стане, падтрымліваць ўзорны парадак і чысціню на сваім працоўным месцы і на тэрыторыі ўстановы адукацыі;
43.11. сістэматычна павышаць кваліфікацыю і эфектыўнасць працы;
43.12. выконваць іншыя абавязкі, якія вынікаюць з заканадаўства, лакальных нарматыўных прававых актаў і працоўных дамоў (кантрактаў);
43.13. выконваць патрабаванні рэжыму работы ўстановы адукацыі, інструкцыі аб прапускным рэжыме, несці персанальную адказнасць за арганізацыю бяспечных умоў працы і бяспечнага знаходжання ўдзельнікаў адукацыйнага працэсу ва ўстанове адукацыі.
За невыкананне ці неналежнае выкананне сваіх абавязкаў работнікі нясуць адказнасць, прадугледжаную Працоўным кодэксам, іншымі актамі заканадаўства, Калектыўным дагаворам.
Педагагічныя работнікі нясуць адказнасць за ўжыванне антыпедагагічных мер уздзеяння на дзяцей у адпаведнасці з заканадаўствам Рэспублікі Беларусь.
Круг службовых абавязкаў (відаў работ), якія павінны выконваць работнікі, вызначаецца кваліфікацыйнымі характарыстыкамі, зацверджанымі ва ўстаноўленым парадку, і распрацаванымі на іх аснове непасрэдна ва ўстанове адукацыі службовымі інструкцыямі, зацверджанымі наймальнікам па ўзгадненні з прафсаюзным камітэтам.
АБАВЯЗКІ НАЙМАЛЬНІКА
Наймальнік (кіраўнік) ўстановы адукацыі абавязаны:
47.1. забяспечыць работніка працай у адпаведнасці з Калектыўным дагаворам і працоўнай дамовай (кантрактам);
52.2. рацыянальна выкарыстоўваць працу работнікаў, забяспечваць працоўную і вытворчую дысцыпліну, весці ўлік фактычна адпрацаванага работнікам часу;
52.3. весці ўлік фактычна адпрацаванага работнікам рабочага часу;
52.4. выплочваць заработную плату ў тэрміны і ў памерах, устаноўленых заканадаўствам, Калектыўным дагаворам ці працоўным дагаворам (кантрактам), але не радзей двух разоў у месяц;
52.5. забяспечваць на кожным рабочым месцы ўмовы працы, якія адпавядаюць патрабаванням па ахове працы, выконваць устаноўленыя нарматыўнымі прававымі актамі, у тым ліку тэхнічнымі нарматыўнымі прававымі актамі, патрабаваннямі па ахове працы, а пры адсутнасці ў нарматыўных прававых актах, у тым ліку ў тэхнічных нарматыўных прававых актах, патрабаванняў па ахове працы прымаць неабходныя меры, якія забяспечваюць захаванне жыцця, здароўя і працаздольнасці работнікаў у працэсе працоўнай дзейнасці;
52.6. прымаць неабходныя меры па прафілактыцы і папаярэджанні вытворчага траўматызму, прафесійных і іншых захворванняў работнікаў, кантраляваць стан будынкаў і выкананне работнікамі патрабаванняў інструкцый па ахове працы і пажарнай бяспецы, своечасова і правільна праводзіць расследаванне і ўлік няшчасных выпадкаў на вытворчасці;
52.7. у выпадках, прадугледжаных заканадаўствам і лакальнымі прававымі актамі, своечасова падаваць гарантыі і кампенсацыі ў сувязі са шкоднымі і небяспечнымі ўмовамі працы (скарочаны рабочы дзень, дадатковы адпачынак, лячэбна-прафілактычнае харчаванне і інш.); выконваць нормы па ахове працы жанчын, моладзі, інвалідаў;
52.8. забяспечваць работнікаў у адпаведнасці з устаноўленымі нормамі спецыяльным адзеннем, спецыяльным абуткам і іншымі сродкамі індывідуальнай абароны, арганізоўваць належнае захоўванне і ўход за гэтымі сродкамі;
52.9. забяспечваць выкананне заканадаўства аб працы, умоў, устаноўленых Калектыўным дагаворам, іншымі лакальнымі нарматыўнымі прававымі актамі, працоўнай дамовай (кантрактам);
52.10. своечасова афармляць змены ў працоўных абавязках работніка і знаёміць яго з імі пад подпіс, ствараць умовы для азнаямлення работніка з лакальнымі прававымі актамі, якія датычацца яго правоў і абавязкаў;
52.11.забяспечваць прафесійную падрыхтоўку, павышэнне кваліфікацыі, перападрыхтоўку, стажыроўку работнікаў і праходжанне работнікамі атэстацыі ў адпаведнасці з заканадаўствам;
52.12. ствараць неабходныя ўмовы для сумяшчэння працы з атрыманнем навучання у адпаведнасці з Працоўным кодэксам Рэспублікі Беларусь;
52.13. забяспечваць удзел работнікаў у кіраванні ўстановай адукацыі, своечасова разглядаць крытычныя заўвагі работнікаў і паведамляць ім пра прынятыя меры;
52.14. прадстаўляць па запросу кантралюючых органаў, упаўнаважаных на правядзенне праверак выканання патрабаванняў заканадаўства аб працы і аб ахове працы, інфармацыю і (або) дакументы, вядзенне якіх прадугледжана заканадаўствам аб працы і аб ахове працы, або паведамляць аб іх адсутнасці;
52.15. афармляць змены ўмоў і спынення працоўнага дагавора з работнікам загадам (распараджэннем) і аб’яўляць яго работніку пад подпіс;
52.16. адхіляць работнікаў ад працы ў выпадках, прадугледжаных Працоўным кодэксам Рэспублікі Беларусь і заканадаўствам;
52.17. выконваць іншыя абавязкі, якія выцякаюць з заканадаўства, лакальных прававых актаў і працоўных дагавораў (кантрактаў);
52.18. зацвярджаць штатны расклад ўстановы адукацыі, устанаўліваць службовыя аклады ў адпаведнасці з умовамі аплаты працы і ў межах фонду заработнай платы;
52.19. устанаўліваць работнікам ўстановы адукацыі па ўзгадненні з прафсаюзным камітэтам памеры надбавак, даплат, прэмій, іншых выплат стымулюючага характару за кошт і ў межах сродкаў, накіраваных на аплату працы;
52.20. ствараць умовы для дзейнасці галіновага прафсаюзу, грамадскіх арганізацый, якія дзейнічаюць у інтарэсах калектыва работнікаў;
Наймальнік выконвае свае абавязкі ў адпаведных выпадках па ўзгадненні ці з удзелам прафсаюзаў, у тым ліку пры прыняцці лакальных нарматыўных прававых актаў, якія закранаюць працоўныя і сацыяльна- эканамічныя правы работнікаў.
За невыкананне ці неналежнае выкананне сваіх абавязкаў наймальнік нясе адказнасць, прадугледжаную Працоўным кодэксам Рэспублікі Беларусь і іншымі заканадаўчымі актамі.
ПРАЦОЎНЫ ЧАС І ЯГО ВЫКАРЫСТАННЕ
Працоўным лічыцца час, на працягу якога работнік у адпаведнасці з Працоўным кодэксам Рэспублікі Беларусь, іншымі актамі заканадаўства аб працы, лакальнымі прававымі актамі і ўмовамі працоўнага дагавору (кантракту) абавязаны знаходзіцца на рабочым месцы і выконваць свае працоўныя абавязкі пад кіраўніцтвам і кантролем наймальніка, а таксама час працы, якая выконваецца па прапанове, распараджэнню або з ведама наймальніка звыш устаноўленай працягласці рабочага часу( звышурочная работа, работа ў выхадны дзень, а таксама ў дзяржаўныя святы і святочныя дні (частка першая артыкула 147 Працоўнага кодэкса Рэспублікі Беларусь).
Рэжым працоўнага часу - гэта Лакальны дакумент, які зацвярджае парадак размеркавання наймальнікам устаноўленых Працоўным кодэксам Рэспублікі Беларусь для работнікаў ўстановы адукацыі нормаў штодзённай і штотыднёвай працягласці працоўнага часу, а таксама часу адпачынку на працягу сутак, тыдня, месяца і іншых каляндарных перыядаў. Рэжым працоўнага часу вызначаецца сапраўднымі Правіламі, графікам работы, зацвярджаецца наймальнікам і пад подпіс даводзіцца да ведама кожнага работніка.
Нарміраванне працягласці рабочага часу ажыццяўляецца наймальнікам з улікам абмежаванняў, устаноўленых Працоўным кодэксам Рэспублікі Беларусь і Калектыўным дагаворам.
Поўная працягласць працоўнага часу работніка не можа перавышаць 40 гадзін у тыдзень.
Скарочаная працягласць працоўнага часу педагагічных работнікаў, якім устаноўлены нормы гадзін педагагічнай нагрузкі за стаўку, не павінна перавышаць 36 гадзін у тыдзень.
Працягласць працоўнага часу педагагічных работнікаў складаецца з нарміраваннай і ненарміраваннайчастак працоўнага часу.
Нарміраваннай часткай працоўнага часу педагагічных работнікаў з'яўляецца ўстаноўлены ім аб'ём педагагічнай нагрузкі, выкананне якой рэгулюецца, а таксама гадзін арганізацыйна-выхаваўчай работы, грамадска-карыснай працы і дадатковага кантролю вучэбнай дзейнасці вучняў.
Фактычнае выкананне гадзін арганізацыйна-выхаваўчай работы, грамадска-карыснай працы і дадатковага кантролю вучэбнай дзейнасці вучняў адлюстроўваецца настаўнікам у журнале аналагічна запісам аб праведзенні ўрокаў (навучальных заняткаў).
Ненарміраваная частка працы, якая патрабуе выдаткаў працоўнага часу, якая не мае выразных межаў, выконваецца педагагічнымі работнікамі ў адпаведнасці з іх службовымі абавязкамі.
Расклад вучэбных заняткаў складзены з улікам педагагічнай мэтазгоднасці, выканання санітарна-гігіенічных нормаў, максімальнай эканоміі часу педагагічных работнікаў, асаблівасцей дзейнасці ўстановы адукацыі, зацвярджаецца наймальнікам па ўзгадненні з прафсаюзным камітэтам.
Для работнікаў, праца якіх на працягу сутак арганізавана ў дзве ці больш змены, складаецца графік зменнасці, які зацвярджаецца наймальнікам па ўзгадненні з прафсаюзным камітэтам. У графіку зменнасці вызначаюцца працягласць, час пачатку і заканчэння штодзённай працы (змены), чаргаванне змен, перапынкі для адпачынку, прыёму ежы і паміж зменамі, выходныя дні. Графікі зменнасці даводзяцца да звесткі работнікаў не пазней чым за адзін месяц да ўводзін іх у дзеянне. Работнікі чаргуюцца па зменах раўнамерна.
Для работнікаў, у якіх устаноўленая працоўным заканадаўствам Рэспублікі Беларусь норма працоўнага дня ці працоўнага тыдня не можа быць рэалізавана (адпаведна кожны дзень ці тыдзень), на падставе Калектыўнага дагавора можа ўжывацца суміраваны ўлік працоўнага часу. Пры гэтым агульная працягласць працоўнага часу за ўліковы перыяд (месяц, квартал, паўгоддзе, год) павінна быць роўная норме гадзін за гэты перыяд, разлічаны ў адпаведнасці з арт. 112-117 ПК.
Суміраваны ўлік працоўнага часу ўводзіцца наймальнікам па ўзгадненні з прафсаюзным камітэтам.
Уліковым перыядам пры суміраваным уліку працоўнага часу прызнаецца перыяд, у межах якога павінна быць выканана ў сярэднім устаноўленая для дадзенай катэгорыі работнікаў працягласць працоўнага дня і працоўнага тыдня. Уліковы перыяд вызначацца каляндарнымі перыядамі.
Прыцягваць работнікаў ўстановы адукацыі да працы ў выхадныя і святочныя дні (апроч выпадкаў, прадугледжаных заканадаўствам і Калектыўным дагаворам) можна толькі са згоды работніка па пісьмовым загадзе наймальніка, у якім робіцца спасылка на згоду работніка ці паказваецца падстава прыцягнення да працы, прадугледжаная заканадаўствам або Калектыўным дагаворам.
За працу ў выхадныя і святочныя дні кожная гадзіна працы аплачваецца не ніжэй чым у падвойным памеры. Пры гэтым для работнікаў, якія атрымліваюць месячны аклад, аплата праводзіцца ў памеры не ніжэй аднаразовай пачасавой ці дзённай стаўкі звыш акладу, калі работа праводзілася ў межах месячнай нормы працоўнага часу, і ў памеры не ніжэй падвойнай пачасавой ці дзённай стаўкі звыш акладу, калі праца праводзілася звыш месячнай нормы.
Забараняецца прыцягваць да звышвызначаных работ, працы ў дзяржаўныя святы і святочныя дні, у выхадныя дні, а таксама накіраванне ў службовую камандзіроўку цяжарных жанчын і жанчын, якія маюць дзяцей ва ўзросце да трох гадоў.
Забараняецца прыцягненне да працы ў начны час цяжарных жанчын. Жанчыны, якія маюць дзяцей ва ўзросце да трох гадоў, могуць прыцягвацца да працы ў начны час толькі з іх пісьмовай згоды.
Жанчыны, якія маюць дзяцей ва ўзросце ад трох да чатырнаццаці гадоў (дзяцей-інвалідаў да васямнаццаці гадоў), могуць прыцягвацца да начных, звышвызначаных работ, работ у дзяржаўныя святы і святочныя дні, работ у выхадныя дні, дзяжурстваў і накіроўвацца ў службовую камандзіроўку толькі з іх пісьмовай згоды.
Па дамоўленасці з наймальнікам работніку за працу ў звышвызначаны час можа давацца дзень за раней адпрацаваны дзень.
68.Наймальнік прыцягвае на грамадскіх пачатках педагагічных работнікаў з іх згоды да дзяжурства па ўстанове адукацыі.
Дзяжурства павінна пачынацца не пазней чым за 20 мінут да пачатку заняткаў і працягвацца не больш за 20 мінут пасля іх заканчэння. Графік дзяжурстваў складаецца на паўгоддзе і зацвярджаецца наймальнікам.
Час асенніх, зімовых, вясновых і летніх канікулаў, якія не супадаюць з асноўным водпускам работніка, з'яўляецца працоўным часам. У гэтыя перыяды работнікі прыцягваюцца да работы ў межах часу, які не перавышае аб'ёму педагагічнай нагрузкі.
Рэжым работы калектыва работнікаў у час канікулаў вызначаецца загадам наймальніка. У выпадку адсутнасці дадзенага загада педагагічныя работнікі працуюць у рэжыме раскладу ўрокаў (навучальных заняткаў), графіка работы гадзін арганізацыйна-выхаваўчай работы, дадатковага кантролю вучэбнай дзейнасці вучняў.
У час канікулаў тэхнічны персанал ўстановы адукацыі, педагогі ўстановы адукацыі могуць прыцягвацца да выканання гаспадарчых работ, якія не патрабуюць спецыяльных ведаў і ўменняў (рамонт, праца на тэрыторыі ўстановы адукацыі і інш.), у межах устаноўленага ім працоўнага часу з іх згоды.
Аб'ём педагагічнай нагрузкі педагагічным работнікам на навучальны год устанаўліваецца наймальнікам па ўзгадненні з прафсаюзным камітэтам. Гэта работа павінна быць завершана да заканчэння навучальнага года і выхаду педагагічных работнікаў у працоўныя адпачынкі.
Пры ўстанаўленні аб'ёму педагагічнай нагрузкі ў педагагічных работнікаў, як правіла, павінна захоўвацца пераемнасць класаў (груп).
Маладыя спецыялісты забяспечваюцца аб'ёмам педагагічнай нагрузкі на поўную стаўку.
Няпоўны аб'ём педагагічнай нагрузкі педагагічным работнікам можа ўстанаўлівацца толькі з іх пісьмовай згоды, акрамя выпадкаў, калі работнік па працоўным дагавору (кантракту) прыняты не на стаўку.
Аб'ём педагагічнай нагрузкі, як правіла, павінен быць стабільным на працягу ўсяго навучальнага года. Памяншэнне аб'ёму педагагічнай нагрузкі магчыма пры памяншэнні агульнай колькасці гадзін у вучэбных планах ўстановы адукацыі пры скарачэнні кантынгенту вучняў, класаў на працягу навучальнага года.
Рознагалоссі педагагічных работнікаў з наймальнікам па пытаннях устанаўлення аб'ёму педагагічнай нагрузкі разглядаюцца ў камісіі па працоўных спрэчках, прафсаюзным камітэце, судзе.
Наймальніку- кіраўніку ўстановы адукацыі забараняецца:
77.1.адрываць работнікаў у працоўны час ад іх непасрэднай працы для выканання грамадскіх абавязкаў, правядзення мерапрыемстваў, не звязаных з адукацыйнай дзейнасцю (спартыўныя спаборніцтвы, заняткі мастацкай самадзейнасцю, турыстычныя паездкі і інш.);
77.2.праводзіць у працоўны час сходы, пасяджэнні, нарады.
Прысутнасць у класе пастаронніх (работнікі ўстановы адукацыі, іншыя асобы) падчас правядзення вучэбных заняткаў дапускаецца толькі з дазволу наймальніка і папярэдняга апавяшчэння педагагічнага работніка, які праводзіць занятакі.
Педагагічныя работнікі прыходзяць на працу не пазней чым за 15 мінут да пачатку сваіх урокаў і лічацца свабоднымі пасля заканчэння ўрокаў, факультатыўных заняткаў і пазакласных мерапрыемстваў.
Педагагічныя работнікі, якія па тых ці іншых уважлівых прычынах не могуць праводзіць урокі (вучэбныя заняткі), абавязаны папярэдзіць пра гэта наймальніка- кіраўніка ўстановы адукацыі, намесніка дырэктара, а ў іх адсутнасці - асобе, якая іх замяняе. Сваю адсутнасць яны павінны пацвердзіць апраўдальным дакументам пры выхадзе на працу.
Іншыя работнікі ўстановы адукацыі, якія па тых ці іншых уважлівых прычынах не могуць выйсці на працу, абавязаны загаддзя папярэдзіць пра гэта наймальніка. Сваю адсутнасць яны павінны пацвердзіць апраўдальным дакументам пры выхадзе на працу.
Педагагічным і іншым работнікам ўстановы адукацыі забараняецца змяняць па сваім меркаванні расклад урокаў (вучэбных заняткаў), працягласць урокаў (вучэбных заняткаў), перапынкаў паміж імі, графікі работы, ажыццяўляць замену.
Работнікі ўстановы адукацыі абавязаны знаёміцца з усімі аб'явамі, якія размешчаны на Дошцы аб'яў, якія размешчаны ў інфармацыйным чаце работнікаў ўстановы адукацыі, з раскладам урокаў (вучэбных заняткаў), магчымымі іх заменамі і інш.
Работнік абавязаны адзначыць прыход на працу і сыход з працы, сыходы на працягу рабочага дня. Яўка работніка на працу і сыход з працы адзначаецца ў спецыяльным журнале на вахце.
Работнік нясе персанальную адказнасць за добрасумленныя запісы ў журналах.
ПРАЦОЎНЫЯ І САЦЫЯЛЬНЫЯ АДПАЧЫНКІ
Работнікі ўстановы адукацыі маюць права на працоўныя і сацыяльныя водпускі пры наяўнасці падстаў, прадугледжаных Працоўным кодэксам Рэспублікі Беларусь.
Работнікам прадастаўляюцца наступныя віды водпускаў:
85.1. асноўны водпуск, дадатковы водпуск (заахвочвальны);
85.2.сацыяльны водпуск: па цяжарнасці і родам, па догляду за дзецьмі, у сувязі з навучаннем, у сувязі з катастрофай на Чарнобыльскай АЭС, па ўважлівых прычынах асабістага і сямейнага характару.
Чарговасць прадастаўлення працоўных водпускаў устанаўліваецца для калектыва работнікаў графікам працоўных водпукаў, які зацвярджаецца наймальнікам па ўзгадненні з прафсаюзным камітэтам.
Графік водпускаў складаецца на кожны каляндарны год не пазней 10 красавіка і даводзіцца да ведама ўсіх работнікаў ўстановы адукацыі.
Прадастаўленне водпуску кіраўніку ўстановы адукацыі афармляецца загадам па ўпраўленню па адукацыі, спорце і турызме Бярэзінскага раённага выканаўчага камітэту, іншым работнікам – загадам кіраўніка ўстановы адукацыі.
Працоўны водпуск за першы працоўны год падаецца не раней чым праз шэсць месяцаў работы ў наймальніка.
Да заканчэння шасці месяцаў работы наймальнік абавязаны падаць працоўныя адпачынкі па жаданні работнікам:
89.1.жанчынам перад адпачынкам па цяжарнасці і родам ці пасля яго;
89.2.асобам маладзей васямнаццаці гадоў;
89.3.работнікам, прынятым на працу ў парадку пераводу;
89.4.сумяшчальнікам, калі працоўны водпуск па асноўным месцы працы даводзіцца на перыяд да шасці месяцаў работы па сумяшчальніцтве;
89.5.жанчынам, якія маюць дзвюх і больш дзяцей ва ўзросце да чатырнаццаці гадоў ці дзіця-інваліда ва ўзросце да васямнаццаці гадоў;
89.6.работнікам, якія вучацца без адрыву ад вытворчасці ў вячэрніх (завочных) установах агульнай сярэдняй, прафесійна-тэхнічнай, сярэдняй спецыяльнай, вышэйшай і паслявузаўскай адукацыі, па вячэрняй ці завочнай форме атрымання адукацыі;
89.7.у іншых выпадках, прадугледжаных Калектыўным дагаворам ці працоўным дагаворам (кантрактам).
У адпаведнасці з графікамі водпускаў працоўныя водпускі за другі і наступныя працоўныя гады даюцца ў любую пару года, калі іншае не прадугледжана Працоўным кодэксам.
Дата пачатку працоўнага водпуску вызначаецца па дамоўленасці паміж работнікам і наймальнікам.
Наймальнік абавязаны апавясціць работніка пра час пачатку працоўнага водпуску не пазней чым за 15 каляндарных дзён.
Работнік, якому працоўны адпачынак падаецца індывідуальна (па-за графікам), апавяшчаецца ў той жа тэрмін пісьмова.
Работнікам ўстановы адукацыі ў мэтах стварэння спрыяльных умоў для работы над дысертацыяй, напісаннем падручнікаў, мацярынства, догляду за дзецьмі, адукацыі без адрыву ад вытворчасці, задавальнення сямейна-побытавых запатрабаванняў і для іншых сацыяльных мэт даюцца сацыяльныя водпускі.
На час сацыяльных водпускаў захоўваецца ранейшая праца і ў выпадках, прадугледжаных Працоўным кодэксам Рэспублікі Беларусь ці Калектыўным дагаворам, заработная плата. Сацыяльныя водпускі падаюцца звыш працоўнага водпуску за той каляндарны год, у якім работнік мае на іх права.
Сацыяльны водпуск, калі ён не быў скарыстаны ў бягучым каляндарным годзе, на наступны працоўны год не пераносіцца і грашовым кампенсаваннем не замяняецца, у тым ліку і пры звальненні.
94.У выпадках, прадугледжаных заканадаўствам ці Калектыўным дагаворам, кіраўнік ўстановы адукацыі абавязаны падаваць работніку па яго просьбе адпачынак без захавання заработнай платы.
Па дамове бакоў работніку можа быць прадстаўлены водпуск без захавання заработнай платы па сямейна-бытавых і іншых прычынах.
Забараняецца прымусова (без згоды работніка) адпраўляць яго ў водпуск без захавання заработнай платы.
ЗААХВОЧВАННІ ЗА ПОСПЕХІ Ў РАБОЦЕ
Віды і парадак прымянення заахвочванняў работнікаў ўстановы адукацыі за работу вызначаюцца Калектыўным дагаворам і сапраўднымі Правіламі.
За ўзорнае выкананне працоўных абавязкаў, поспехі ў навучанні і выхаванні дзяцей, працяглую і бездакорную працу, наватарства ў працы і іншыя дасягненні ўжываюцца наступныя заахвочванні: аб'ява падзякі, выдача прэміі, узнагароджанне граматай, Ганаровай граматай, каштоўным падарункам.
Заахвочванні аб’яўляюцца загадам і даводзяцца да ведама работнікаў ўстановы адукацыі.
Абвешчаныя загадам заахвочванні заносяцца ва ўстаноўленым парадку ў працоўную кніжку работніка.
Заахвочванне работніка ўстановы адукацыі вышэйстаячымі органамі ўпраўлення па адукацыі на падставе хадайніцтва па рашэнні педагагічнага савета, узгодненага з прафсаюзням камітэтам.
За спецыяльныя працоўныя заслугі перад грамадствам і дзяржавай работнікі ўстановы адукацыі могуць прадстаўляцца да дзяржаўных узнагарод у адпаведнасці з законам.
Пры прымяненні мер заахвочвання забяспечваецца спалучэнне матэрыяльнага і маральнага стымулявання працы.
АДКАЗНАСЦЬ ЗА ПАРУШЭННЕ ПРАЦОЎНАЙ ДЫСЦЫПЛІНЫ
За супрацьпраўнае, спецыяльнае невыкананне ці неналежнае выкананне работнікам сваіх працоўных абавязкаў наймальнік можа прымяняць да работніка наступныя меры дысцыплінарнага спагнання: заўвага, вымова, звальненне.
Звальненне ў якасці дысцыплінарнага спагнання можа быць ужыта ў выпадках:
102.1.сістэматычнага невыканання работнікам без уважлівых прычын абавязкаў, ускладзеных на яго працоўным дагаворам (кантрактам) ці сапраўднымі Правіламі, калі да работніка раней прымяняліся меры дысцыплінарнага спагнання (п. 4 арт. 42 ПК);
102.2.прагулы (у тым ліку адсутнасць на працы больш трох гадзін на працягу працоўнага дня) без уважлівых прычын (п. 5 арт. 42 ПК);
102.3.з’яўленне на працу ў стане алкагольнага, наркатычнага ці таксічнага ап'янення, а таксама распіццё спіртных напояў, ужыванне наркатычных ці таксічных рэчываў у працоўны час ці па месцы працы (п. 7 арт. 42 ПК);
102.4.здзяйсненне па месцы працы крадзяжу маёмасці наймальніка, пацверджанне якога ўступіла ў законную сілу прысудам суда ці пастановай органа, у кампетэнцыю якога ўваходзіць накладанне адміністрацыйнага спагнання(п. 8 ст. 42 ТК);
102.5. аднакратнага грубага парушэння правіл аховы працы, які пацягну ў прычыненне шкоды ў памеры, якая перавышае тры налічаныя сярэднемесячныя заработкі работнікаў Рэспублікі Беларусь;
102.6.парушэнне правілаў аховы працы, якія пацягнулі калецтва ці смерць іншых работнікаў (п. 9 арт. 42 ПК);
102.7. заклік работнікаў да ўдзелу ў забастоўках, стварэнне іншым работнікам перашкод для выканання іх службовых абавязкаў, заклік работнікаў да спынення выканання працоўных абавязкаў без уважлівых прычын;
102.8. удзел работніка ў незаконнай забастоўцы, а таксама пры іншых формах адказу ад выканання работнікам працоўных абавязкаў (поўнасцю ці часткова) без уважлівых прычын.
Прагулам лічыцца нез’яўленне на працу без уважлівых прычын на працягу ўсяго працоўнага дня.
Таксама лічыцца прагулам адсутнасць работніка на працы больш трох гадзін на працягу працоўнага дня без уважлівых прычын, да такіх работнікаў могуць прымяняцца меры адказнасці, устаноўленыя за прагул.
Да прымянення дысцыплінарнага спагнання ад парушальніка працоўнай дысцыпліны павінна быць запатрабавана пісьмовае тлумачэнне.
Адмова работніка даць тлумачэнне не можа служыць перашкодай для прымянення спагнання.
Адмова работніка ад дачы тлумачэнняў афармляецца актам з указаннем прысутных сведак.
Дысцыплінарнае спагнанне ўжываецца не пазней аднаго месяца з дня выяўлення дысцыплінарнай правіны, не лічачы часу хваробы работніка ці знаходжання яго ў адпачынку.
Днём выяўлення дысцыплінарнай правіны лічыцца дзень, калі пра правіну стала вядома асобе, якой работнік непасрэдна падпарадкаваны.
Спагнанне не можа быць ужыта пазней шасці месяцаў, а па выніках рэвізіі, праверкі, праведзенай кампетэнтнымі дзяржаўнымі органамі ці арганізацыямі, - пазней двух гадоў з дня здзяйснення дысцыплінарнай правіны.
Пры разглядзе матэрыялаў пра дысцыплінарную правіну праваахоўнымі органамі дысцыплінарнае спагнанне ўжываецца не пазней аднаго месяца з дня адмовы ва ўзбуджэнні ці спыненні крымінальнай справы.
У паказаныя тэрміны не ўключаецца час вытворчасці па крымінальнай справе.
За кожную дысцыплінарную правіну можа быць ужыта толькі адно дысцыплінарнае спагнанне.
Да работнікаў, якія здзейснілі дысцыплінарную правіны, незалежна ад ужывання мер дысцыплінарнага спагнання, могуць ужывацца наступныя меры: пазбаўленне прэмій, змена часу прадстаўлення працоўнага водпуску.
Віды і парадак ужывання гэтых мер вызначаюцца сапраўднымі Правіламі, Калектыўным дагаворам, іншымі лакальнымі нарматыўнымі прававымі актамі.
Загад аб дысцыплінарным спагнанні з указаннем матываў аб'яўляецца работніку пад подпіс ў пяцідзённы тэрмін.
Работнік, не азнаёмлены з загадам аб дысцыплінарным спагнанні, лічыцца не маючым дысцыплінарнага спагнання.
Адмова работніка ад азнаямлення з загадам афармляецца актам з указаннем прысутных пры гэтым сведак.
Калі на працягу года з дня ўжывання дысцыплінарнага спагнання работнік не будзе падвергнуты новаму дысцыплінарнаму спагнанню, ён лічыцца без дысцыплінарнага спагнання. Пры гэтым дысцыплінарнае спагнанне гасіцца аўтаматычна без выдання загада.
Дысцыплінарнае спагнанне можа быць знята наймальнікам датэрмінова да заканчэння года па ўласнай ініцыятыве, па хадайніцтве непасрэднага кіраўніка, прафсаюза ці іншага прадстаўнічага органа (прадстаўніка) работніка, а таксама па просьбе работніка.
Датэрміновае здыманне дысцыплінарнага спагнання афармляецца загадам.
Разгледжаны
на сходзе працоўнага калектыву
дзяржаўнай ўстановы адукацыі
“Брадзецкая сярэдняя школа
Бярэзінскага раёна
Пратакол ад 03.01.2024 №2”
